Page 21 - KalemYar
P. 21

Gönül             Kıyıya Varamayan Bir Hüzün: Göçmen


                                                       tadan kaldırır. Göçmen n acısı ve ka-
          ‘‘Keşke bundan önce ölsey-                   der  aslında  nsanlık tar h  kadar esk d r.
          d m de unutulup g den b r                       Herhang   b r  sebeple  toprak(ların)tan
                                                       uzaklaştırılmış göçmenler n karşısında bulu-
 Gönül uslanmaz mısın?   olsaydım’’                  nan ‘topraklı’ların k b rl  ve vahş  tutumları Ka-
 Uslan da tesk n ol artık                              b lce güdünün kolekt f b l nçdışı şekl ndek
 Üm t hüthütler  çoktan saba d yarını terk ett         tezahürüdür. Ama bu kaba b r toprak mülk -
 Per ler ş şelerde k l tl   zdırabın çehres  s l kt r göçmende. Yer-  yet  savunusu şekl nde dışa yansımaz. Her zul-
               leş k  olanın  k b rl   el d r  bu  çehreye
                                                       münü farklı b r kutsallıkla k barlaştıran  nsan-
 Gönül uslanmaz mısın?   Işek l veren. K  yer yer görünmeyen ya   lık bu k b rl  söylem n  de sınırlar retor ğ   le
 Sak n ol, avut kend n   da görünmes   stenmeyen göçmen n kader    d le get r r. Sınırlar; toprakta yılan m sal  kıvrı-
 Süleymanlar bıraktı v ran bağlara dönmüş ülken   de yerleş k olanın v cdanında eder yolculu-
 Mülkün pahadan geçt   ğunu. Bu göçmen serüven n n acıklı tablosu-  lan k br n şehvet …
         nu mevcut yorum ve anlayışlardan uzaklaşa-
 Gönül uslanmaz mısın?   rak tar h ve edeb yatın m ras kalan sayfaların-  Yaşar Kemal’ n Çares z Yörükler
 Ey gönül uslanmaz mısın?  dan okumaya çalışalım.         Yaşar  Kemal’ n  B nboğalar  Efsanes   adlı
 Sarra arın teraz s nde                                eser  yörükler n anlatıldığı b r romandır. Yer-
 Varının yoğunun ne eder  var ne kıymet   Al  Şer at ’de Hab l-Kab l  mges   leş k b r düzene geçmeyen yörükler ‘toprak’
            Al  Şer at  gerek Kur’an gerekse de tar hsel
                                                       bağlamında göçmend rler. Aynı d l ve kültü-
 Gönül!  mûktesebatı  mgesel b r okumayla sosyal ha-
 Ey gönül!  yatın  ç ne taşıyan özgün aydınlardan b r d r.   re sah p olmak dâh  bu göçmen olgusunun
 Yüreğ m n zarını ortadan çatlatan gönül  K  bu  mgesel okuma b reysel ve spekülat f   s l k yüzünü anlamaya yetmemekted r. Oba-
 Artık uslanmaz msın?   b r yabancılaşmanın çok üstünde olup top-  nın   ler   gelenler nden  Süleyman  Kâhya  le
                                                       yerleş k düzene geçen Kör Kemal arasında şu
         lumsal  ve  ahlakî  mesajlar   çer r.  Al   Şer at
 Kumaşlardan kumaş mı beğen rs n  Kur’an’da geçen Hab l-Kab l kıssasını bu mer-  konuşma geçer:
 Değ l atlas, d ba, kaşm r, H nt  ş   cek altında değerlend r r.  ‘‘Süleyman Kâhya: ‘Bu höyük k m n?’ d ye
 Ölçüyorlar, b ç yorlar ve sana                        sordu.
  Ve naz k ve nazen n ten ne   Hab l ve Kab l’ n adadıkları kurban çeş -  Kör Kemal: ‘H ç k msen n’ ded . ‘Ya da s z-
 Beyaz, d k şs z yemen   d nden şunları söyler Şer at : Kab l tarım dü-  den başka herkes n’’
         zen n n, tekelc  ya da b reysel mülk yet n tem-
                                                          Ahlakî ve hakkan yetl  b r cevap olan ‘h ç
         s lc s d r Hab l  se avcılık çağının mülk yet-
                                                       k msen n’  fades  ‘s zden başka herkes n’ h d-
         ten öncek   lkel ortaklık dönem n n tems lc -
         s d r.  Başka  b r  şek lde  Kab l  toprağa  sah p   det ne döner. Bu h ddet n sebeb  de elbette
                                                       yörükler n  yurt  ed nmem şl ğ d r.  N tek m
         oluşu, yerleş k düzene geç ş  ya da yurt ed n-
 Adnan BAĞIŞ                                           göçmenler  konusu  açıldığında  onları  kü-
         m ş olmayı tems l ederken Hab l de avcılık ve
                                                       çümseyerek tanımlayan nefret dolu  fadeler-
         göçmenl ğ  tems l eder. Toprağa sah p olma-
                                                       den b r  oldu ‘s z’ seslen ş . Normalde nezaket
         nın açgözlülüğüyle ürünler nden kötü olanı
                                                       ve saygı  fades  olan ‘s z’, göçmene seslen şte
         kurban eden Kab l bu kurbanının kabul ed l-
                                                       tonlama farkına uğrayarak ırkçı b r d le dönü-
         memes  sonucunda kıskançlık ve k b r reflek-
                                                       şüyor.
         s yle hareket ed p kardeş  Hab l’  öldürür. Yer-
         leş k olan Kab l’ n k b r ve benc ll ğ , b r göç-
         men n n tel kler n  taşıyan kardeş  Hab l’  or-



 18 KALEMYÂR                                                                     SAYI 2     19
   16   17   18   19   20   21   22   23   24   25   26