Page 83 - Kalemyar

N�hat TUNÇ
N�hat TUNÇ
OKUMAYA DAİR görürüz. Zannedersem buradak konu da tıpkı
ba ta okumayı tanımlarken net ve kes n b r faden n
md efend m okuma eylem toplumumuzun söylenmeyeceğ ne da r b r benzerl k göster r. md
öneml konularının ba ında gel yor. Hal yle kültür, bu etmenler saymaya kalkarsak yüzlerce madde
sanat ve edeb yat derg ler nde bu konuyu rdeleyen sıralamam gerekecek. Ama ben konuyu b raz daha
b rçok sırda la kar ıla ıyoruz. Yayın hayatına taptaze daraltıp saha ç nde çalı an b r meslekta ınız olarak
ba layan Kalemyâr derg s ne uzun soluklu b r çocuklarımızın neden okumadığına da r b rkaç
yayın hayatı d l yor, eğ t mc ler n tercümanı olmayı tesp t payla mak st yorum. Tab k s z değerl
gayeleyen bu derg ye her satırında emek damlatan meslekta larım ben m f k rler me katılmayab l rs n z.
meslekta larıma da can-ı gönülden te ekkürler m Zaten ne kadar f k r varsa o kadar çok doğrumuz
sunmakla ba lamak st yorum. vardır, d yenlerden m.

Hep m z n b ld ğ g b okuma üzer ne m lyonlarca Malumun lamı, okuldak eğ t m öğret m
tanım yapılmı tır. Herkes n “Okuma ned r?” sorusuna problemler m z n kangrenler nden b r de okuma;
kend tasarısında vereceğ b r yanıt vardır muhakkak. okuduğunu anlamama, okumayı alı kanlık
Okumayı k m nasıl tanımlarsa doğru olmakla b rl kte, hal ne get rememe g b süregelen sorunlardır. Bu
bu tanım hep eks k kalacaktır. Ancak bazı tanımlamalar meseleler y rm yıl önce de sorundu, md de sorun,
b z m ç n genel geçer olab lmekted r. Bunlar da muhtemelen bundan sonra da sorun olmaya devam
genelde yazarların, dü ünürler n veya topluma edecekt r. Ben m bu yazıyı kaleme alırken amacım,
mal olmu k ler n yaptığı tanımlardır. Örneğ n, öğrenc lere okuma alı kanlığı kazandırmak ve onların
Arjant nl ele t rmen Alberto Manguel okuma ç n etk n okuyucular hal ne gelmes ç n öğretmen
“K ler n dünya ve kend ler hakkında daha fazla arkada larımla kend görü ve dü ünceler m
öğrenmeler n sağlayan açık uçlu b r eylemd r.” der. payla maktır.
Manguel’ n görü üne fazlasıyla katılmamla b rl kte
kend tanımımı da vermeden geçemeyeceğ m. Bana Okuma çocuğun z h nsel, duygusal ve sosyal
göre okuma; anlama, anlamlandırma ve hayatı d ğer yönünü gel t ren b r becer d r. Bu nedenle gel m
d s pl nlerle l k lend rme sanatıdır. ülkeler okuma eğ t m ne, okumanın b r ya am
b ç m ne dönü mes ne ve çocukların bu alı kanlığı
Sokağa n p yüz k ye sorsak muhtemelen doksan kazanmasına çok fazla değer ver rler. Okuma
dokuzu okumayan b r toplum olduğumuzu söyler. alı kanlığı temelde örgün eğ t m s stem ç nde
Ulusal ve uluslararası alanlarda yapılan çalı malar da kazanılan b r becer d r. Bu becer y kazandırmak b z
bu yargıları destekler n tel kted r. Okumaya sadece eğ t mc lere yüklenen görevlerden b r olmu tur.
eğ t m öğret m dönem nde değ l hayatımızın her Çünkü küçük ya larda ed n lmeyen b r alı kanlık
a amasında ht yaç duyduğumuz b r gereks n m sonrak ya larda ya zor ed n l r ya da h ç ed n lemez.
olarak bakmamız gerek r. N tek m bu bakı Bu tıpkı b s klet sürmek, bas t aletler yapmak g b
açısıyla bakmadığımız sürece okumaya da r genel lerleyen ya larda öğrenmes zor gelen eylemlere
kayetler m z devam edecek ve belk de yüzyıllar benzer.
boyunca hâlâ aynı sorunlardan muzdar p olmaya
devam edeceğ z. Çocuğun okuma alı kanlığı kazanamamasında çe tl
b reysel, toplumsal, duygusal engeller olab l r. Ancak
Pek , neden okuyan b r toplum değ l z? Bu mesele bunlar erken ya larda b rl ğ yapılarak a ılab len
üzer ne b nlerce nceleme, ara tırma, makale, engellerd r. A len n b l nçl olması, okuyan ebeveynler
anal z yapılmı tır. B r o kadar daha çalı ma yapılsa olmaları, okul önces çocuğa k tap okumaları, okulda
da net b r cevap alamayacağımız kanaat ndey m. öğretmenler n rol model olması, çocukların k tap
Bu konu der nlemes ne rdelend ğ nde ucu fuarlarına götürülmes / g tmes , yazar söyle -
b rb r nden çok farklı etkenler n etk l olduğunu konferanslarına katılmaları, onları kütüphane

83