Page 14 - KalemYar
P. 14
Ebeveyn İzdüşümü Ebeveyn İzdüşümü
İmam Gazal der k : “Eğr ağacın, doğru ed nmes gereken davranışı kazandırab l r. ebeveyn n gerek eş ve çocuğu le gerekse
gölges olmaz.” N hayet nde çocuklar, ebe- Çünkü kr t k dönemlerde kazandırılmayan farklı b r nsan le yaşadığı sorunlarda, argo-
veynler n gölgeler d r. Ebeveyn doğru b r davranışların sonrak dönemlerde ed n l- yu ve küfrü b r let ş m aracı olarak kullan-
ağaç olmaya çalışmalı ve bunun gerekler - mes zorlaşmaktadır. Kum saat metaforun- ması…
n n b l nc yle hareket etmel d r. Eğer ebe- da olduğu g b çocuk büyüdüğünde kum - Çocukta k b rl olma alışkanlığını kazan-
veyn düzgün olursa çocuklar da düzgün saat n yen başlatıyoruz. Çocuk, ergen ol- dırmak st yorsak; çocuğun yanında başka-
olur. Eğer ebeveynde b r eğr l k varsa o eğ- duğunda kum saat n başlattığımızda, b r- larını küçümsemek, onlarla alay etmek…
çok doğru-yanlış davranışı kazanarak yet ş-
-Sözünde durmayan b r çocuk yet şt r-
m ş oluyor zaten. Bu yüzden ebeveynler,
mek st yorsak; çocuğa verd ğ sözler tut-
erken çocukluk dönem nde ed n lmes ge-
mamak…
reken davranışları kazandırmalıdır.
-Çocuğun yardımsever ve paylaşımcı b r
İbn M skeveyh’ e göre: “İy eğ t lmem ş
k ş l ğe sah p olmasını stem yorsak; eşyala-
her nsan öfke, hırs, kıskançlık, açgözlülük
rını k mse le paylaşma, oyuncaklarını k m-
g b kötü alışkanlıklar üzer ne büyür, yaşa-
seye verme demek…
mın sonuna kadar da bu durum devam
YETERLİDİR! malı, doğruluğun ve dürüstlüğün en büyük
eder. ”
Sayar: “Hep m z sorumlu ebeveyn olma sermaye olduğu farkındalığını kazandırma-
Nasıl b r çocuk yet şt rd ğ m z, nasıl b r
çerçeves nde hareket etmel y z. Çocukları- lıdır. Ebeveynler, yaşamda mutluğu yakala-
toplum olacağımız hakkında da b ze fik r
na şefkat ve nezaketle yaklaşan, onların ka- manın sırrının paylaşımda olduğu gerçeğ -
ver r. Örneklerle somutlaştıracak olursak:
r l kten doğru b r gölge oluşması beklene- der nden kend ne pay b çen, talep ett ğ n çocuklarının kulaklarına fısıldamalıdırlar.
-Sorumluluk sah b olmayan b r b rey ye- Huzurlu ve mutlu b r dünya nşası ç n her
mez. şey kend hayatında uygulayan anne baba-
t şt rmek st yorsak; çocuğun yapması ge- a le sağlam b r tuğla görev görmel d r. Pey-
Adler’e göre: “Yet şk nl k dönem ndek reken görevler ebeveyn n yapması… lar olmalıyız. Çocuklarımızın b z m malımız gamber m z (sav): “B r baba, çocuğuna y
bazı davranışlar çocukluktak zlen mler n olmadığını, henüz çok küçükken b le kend
-Çocuğun ş ddet b r çözüm aracı olarak radeler , k ş l kler ve saygınlıkları olduğu- terb yeden daha değerl b r hed ye verme-
b r yansımasıdır. Çocuklukta kazanılan
kullanmasını st yorsak; evde eş yle, çocuk- nu, hayatlarımızın anlamını onların üzer n- m şt r.” buyurarak çocuk yet şt rmede terb -
olumlu ve olumsuz davranışların daha son-
larıyla, ş hayatında ş arkadaşlarıyla, trafik- den gerçekleşt remeyeceğ m z b r an önce yen n önem ne değ nm şt r. Bu noktada her
rak dönemlerde değ ş kl ğe uğraması son
te d ğer sürücülerle, yaşadığı çevrede kom- fark etmem z gerek yor. Onların güven n y - ebeveyn bu sorumluluğunun farkında ola-
derce güçtür. ” Ayrıca “Ebeveyn, çocuğa
şularıyla yaşanılan sorunlarda ebeveyn n t rmeden önce”A leler ne kadar sağlıklı se rak arkasından dua eden “hayırlı evlat” bü-
davranışlarıyla y b r örnek ve davranışları-
bağırıp çağırıp ş ddete başvurması… topluma sunacakları çocuklar da o kadar yütmel d r.
nı yönlend rmede y b r kılavuz olab l r.
-Evde ödevler n yapmayan, k tap oku- sağlıklı toplumlar nşa edeceklerd r. Ebe-
Çocuk, ebeveyn takl t ederek ben mser ve
mayan, b lg sayar, tablet ve telev zyon ek- veynler çocuğun yaşamında lk yıllarında
takl t yoluyla kazandıklarını alışkanlık hal -
ranlarından ayrılmayan b r bağımlı yet şt r- başlayarak çocuğa kul hakkı b l nc n aşıla- Ahmet ÇIN
ne get reb l r. ”
mek st yorsak; a len n çocuk le let ş me ge-
Zamanında kazandırılmayan davranışla-
çerken telefonun ekranından yüzünü kal-
rın sonrak dönemlerde kazandırılması zor- 1. Bakara /83 Başar, (İstanbul: Dergâh Yayınları, 1997), 13-16.
dırmadan çocukla let ş m kurması, telev z- 2. Al- mran/ 17 12. Hasan Mahmut Çamd b , A le İç İl şk ler ve A le
laşıyor. B rey n bell davranışları, bell za- Rehberl ğ , D n Eğ t m Araştırmaları Derg s 6 (1999),
yon ve b lg sayar ekranında saatlerce vak t 3. Enam/152
manlarda kazanab ld ğ kr t k dönemler var- 4. İsra/23 131-138.
geç rmes … 5. İsra/38 13. İbn M skeveyh, Ahlakı Olgunlaştırma, çev.
dır. Ebeveynler bu kr t k dönmelerdek gel - 6. Taha/44 Abdulkad r Şener vdğr. (Ankara: Kültür ve Tur zm
- Çocuğun gündel k yaşamında hakaret
ş m özell kler n n farkında olarak verd kler 7. Hac/30 Bakanlığı Yayınları, 1983), 39
ve hakaret çer kl söylemler , argoyu b r 8. Müm nun/3 14. Kemal Sayar, D j tal Çocuk, Kapı Yayınları, İstanbul,
eğ t mle bunu başarab l r. Ebeveyn, bu kr - 2020
yaşam b ç m hal ne get rmes n st yorsak; 9. Ahzab/70
t k dönemde göstereceğ çaba le çocuğun 10. İbn Hanbel, II, 381
11. Alfred Adler, İnsanı Tanıma Sanatı, çev. Şelale
12 KALEMYÂR SAYI 2 13
