Page 58 - Kalemyar

Nagehan RÜZGAR
Nagehan RÜZGAR

İSLAM VE BATI İslam dünyasında se nsan hakları kavramı,
ferd n nsan olarak yaratılmı olmaktan doğan
DÜŞÜNCESİNDE İNSAN asl hakları olarak kabul ed lmekted r. Bu hakların
HAKLARI değerlend rmes nde coğraf artlar, s yas terc hler,
gelenekler, kültürler, yerler ve sınırlar önem n
(BİR KARŞILAŞTIRMA) y t rmekted r. Bu haklar ahsın doğu tan kazanmı
olduğu haklardır.
Görüldüğü üzere, Batı’da nsan hakları, fertler n
İnsan, devred lemez ve vazgeç lemez k sel b r elde ett kler kazanımları fade ederken İslam
takım özell klerle dünyaya gel r. İnsan hakları; d l ne, dünyasında bu haklar k ler tarafından kazanılmı
d n ne, ırkına, c ns yet ne, m ll yet ne, sosyal statüsüne haklar olarak görülmem , Allah’ın kullarına tanıdığı
ve reng ne bakılmaksızın nsana nsan olduğu ç n haklar olarak telakk ed lm t r. Bu yüzden İslam
tanınan hakların genel adıdır. dünyasında bu hakların kazanılması ç n Batıda
göster len mücadeleler ver lmem t r.
İnsan hakları kavramı, Batı kökenl b r kavramdır.
Batı’dak en esk nsan hakları belges Magna Batı ve İslam dünyasındaki insan haklarını
Carta`dır. Batı’da nsanların devlet kar ısındak kar ıla tırab lmem z ç n öncel kle bu k coğrafyadak
haklarını güvence altına almaya yönel k pek çok belge nsan anlayı ını, coğrafyanın nsana bakı açısını
mzalanmı olmakla b rl kte nsan hakları kavramı, asıl rdelemem z daha doğru olacaktır.
öhret ne Fransız Devr m sonrası yayınlanan “İnsan ve İslamiyet’e göre insan, Kuran ayetlerinde
Yurtta Hakları Bildirgesi” le kavu mu tur. Kavramın, açıkça belirtildiği üzere “E ref- Mahlûkat”tır. Yan

Fransız Devr m sonrası kavu tuğu bu yaygın öhret yaratılmı ların en anlı ve en ere s d r. Allah,
“B rle m M lletler İnsan Hakları Evrensel B ld rges ” “Doğrusu b z, nsanı en güzel b r b ç mde (ahsen-
le uluslararası b r n tel k kazanmı tır. Batı’da nsanlar, takv m üzere) yarattık.” buyurmaktadır.İslamiyet’te,
bu temel haklarına kavu ab lmek amacıyla geleneksel bütün insanlar günahsız ve tertemiz bir ekilde
ez c ar stokras ye kar ı sürekl b r varolu mücadeles dünyaya gelir. Ergenlik çağından itibaren sorumluluk
verm ve temel demokras olan b r yönet m kazanırlar. Buna kar ılıkbatı dünyasında Hır st yanlık
s stem n n kurulması ç n büyük çaba harcamı tır. d n anlayı ına göre doğan her çocuk günahkârdır.
Üstel k sözü ed len bu haklar nüfusun sadece küçük Çocuklar bu doğu tan gelen “ lk günah”tan
b r kısmına a t olab lm t r. arındırılmak amacıyla k l se tarafından “vaft z”
ed lmekted r.
İslam d n dünya hayatında ya ayan nsanoğlunu,
c nsler , renkler , d ller vb. b rçok özell ğ le farklı
yaratıldığını ve farklılıkları se nsanlar arasında
ayrımın b r sebeb olamayacağı görü ünü kabul
eder. Rabb m z bu durumu Kuran-ı Ker m’de öyle
b ld rmekted r: “Ey İnsanlar! üphe yok k , b z s z b r
erkek ve b r d den yarattık ve b rb r n z tanımanız
ç n s z boylara ve kab lelere ayırdık.” Yan İslam
inancına göre, bütün insanlar topraktan yaratılmı
olan Âdem’in çocukları olup bir tarağın di leri gibi
e ittirler. Aynı topraktan yaratılmı , aynı anne babanın

58