Page 48 - GençNazar - Edebiyat Kültür ve Sanat Dergisi

Sayı: 3 / 2021

Matemat k, sanat ve l şk lerde dengey mezl ğ n, syanın, k br n, hadd aşmanın z r-
fade etmek üzere “altın oran” kavramı kulla- ves n ; Hab l se adalet, tevazu, sabır, şükür,
nılır. Altın oran, b r bütünün parçaları arasın- hadd n b lmen n sembolü olmuştur. Batıla,
da gözlemlenen, uyum açısından en yetk n küfre, ş rke karşı lah formattır takv Eğer

a.
boyutları verd ğ kabul ed len geometr k ve nsan takvaya sadakatte bulunmaz se den-
İNSANIN KEMAL YOLCULUĞU sayısal b r oran bağıntısıdır. Altın oranı vah y ges , fıtratı bozulur; fıtrat denges bozulanla-
ve sünnet n bel rled ğ ölçüler olarak da anla- rın hayat tarzı ve amel se yeryüzünde fesat çı-
VE “ALTIN ORAN” DENGESİ mak mümkündür. Altın oran denges , dünya karmaktır.⁴
ve ah ret mutluluğuna ves le olacak; Kur’an Altın oran denges n n öneml b r d ğer
ve Sünnet le bel rlenm ş olan “sırat-ı müsta-
Davut OKÇU yansıması nsan ps koloj s n de büyük ölçü-
k m” (dosdoğru yol) üzer nde olmaktır. de etk leyen havf ve recâ (Korku ve Üm t) ala-
İnsanlık tar h Hz. Adem’den bu yana hak nında kend s n göster r. Kam l nsan olab l-
ve batıl arasındak mücadelelere sahne mek ç n havf ve recâdan b r n n baskın olma-
olmuş, k m zaman takva ve fücur denges alt ması, b rb r ne eş t ve dengel olması bekle-
üst olmuştur. Oluklar hep ç ft çıkışlı olup; b - n r. K ş ye recânın hâk m olması hal nde “nasıl
İnsan yaratılışı t bar yle y l ğe de, kötülü- n n hevasına tab ederse, o da zevale doğru r nden nur, b r nden k r akıverm şt r. Yüce olsa affed leceğ m” üm d yle badetler terk
ğe de meyledeb l r. Günah şlemeye yatkın yol alır. Allah bu gerçeğ “Nefse ve onu şek llend rene edeb l r. Havfın hâk m olması hal nde se, “af-
olduğu g b sevap şlemeye de yatkındır. Kâ natta var olan her şey bell b r ölçü ve ant olsun k , nefse hadd n aşma (fücur) le fed lmeme” end şes le ölçüsüz b r b ç mde
Hadd n aşıp aşırılıklara düşeb leceğ g b denge çer s nde yaratan yüce Allah, nsa- bundan korunmayı (takva) [melekes n ] O badete yöneleb l r. Bu saplantı kend s ne,
muted l ( t dall ) olmaya da yetenekl d r noğlunun bu dengey korumasını ve bura- lham ett ” ayet- ker mes le zah etmekted r. a les ne ve çevres ne zarar vereb lecek boyut-

F z k ve metafiz k varlıklar skalasının en üst dak düzen örnek alarak dengel olmasını s- İlah em r doğrultusunda yüreğ ne takvayı lara ulaşab l r. O halde kulluğun sağlıklı b r şe-
kademes nde yer alma ya da en alt tabakası- temekted r. Bu yüzden Allah, dengey koru- yerleşt renler, sermayey , şöhret veya ma- k lde yürütüleb lmes ç n, havf ve recânın tek
na neb lme potans yel ne sah p olan nsan, yacak olan bu ümmet “vasat ümmet” olarak kamları değ l; yürekler fethetmek ç n yola taraflı olmaması, b rb r ne eş t ve dengel ol-
çamur le şuur arasında bel rl b r kıvamda n telend rm şt r. Vasat ümmet, dengel yan çıkar, k c han mutluluğuna ulaşırlar. ması gerek r. Havf ve recâ, kuşun k kanadına
nşa ed lm ş ve halen manaları b rçok yön- vasat nsanlardan oluşur. Müslümanlar Hakkına razı olmayıp nsan kanını lk kez da benzet lm şt r. Kanatları eş t olmayan
den çözülemem ş k rc kl ; yan , kararsız b r Allah'ın bu ümmete layık gördüğü sıfatlara dökenler ve lk c nayet şleyenler aynı za- kuşun doğru st kamette uçması mümkün ol-
varlıktır. uygun vasat fertlerden meydana gelen manda lk Peygamber olan Hz. Adem’ n ço- madığı g b , havf ve recâsı eş t olmayan k ş -
İnsan, madd ve manevî olarak kend vasat b r toplum oluşturmakla görevlend r l- cuklarıdır. Hab l’ n öldürülmes nsanlık tar - n n de kulluğunu doğru st kamette yürüt-
doğal sınırları çer s nde kend kend n mü- m şt r. N tek m Yüce Allah, "İşte böylece s z n h nde lk acının, lk hanet n ve yürekler dağ- mes ve dengel b r d nî hayat sürmes müm-
kemmelleşt rme yeteneğ ne sah p olan b r nsanlar üzer nde şah tler olmanız, Resul’ün layan lk yangının h kayes d r. Bu h kaye zul- kün olmaz.
varlıktır. Allah (cc), hayırlı şler yapması ç n de s z n üzer n zde şah t olması ç n s z orta mün, benc ll ğ n lk örneğ olarak da tesc l B rçok Peygamber’ n, toplum önder n n

nsana akıl verd , elç ler ve k taplar göndere- b r ümmet kıldık... ” buyruğuyla nsanoğlu- ed lm şt r. Kab l, nsanın yaratılışında var olan çocukları ne yazık k , fücur ç zg s ne sapmış-
rek doğru yolu gösterd . K m aklını lah na kemal yolculuğunda tab olacağı yol har - kıskançlığın, hased n, nankörlüğün, kad r b l- tır. Kend s n topluma adayan nsanların
vahye tab kılarsa kemale, k m de aklını nefs - tasını ç zm şt r.
2-Bakara 2/143
1-Şems 91/7-8 3-Bakara 2/205
46 4-En’am 6/79 47