Page 63 - GencNazar

Merve ÖTER

Yazar hakkında yapılan araştırmalara karşın kendisiyle ilgili geniş bir bilgiye kaynağına erişti-
ğimizi söyleyemeyiz. Eriştiğimiz bilgilere göre yazar Kafkasya’da 1859 yılında doğmuş ve Rus
askeri mekteplerinde eğitim görmüş bunun üzerine çok iyi Rusça bilgisine sahip olup Osmanlı
ordusunda yüksek görevlere kadar gelmiş ayrıca dönemin büyük paşalarından Gazi Ahmet

Muhtar Paşa’nın yaverliğini yapmıştır. II.Abdulhamit döneminde yaşamış yazar II.Abdulha-
1
mit’e ve onun yürüttüğü siyasete karşı muhalif bir tutum sergilemiştir. Bu tutumundan dolayı
II.Abdulhamit tarafından Mısır’a sürgün edilmiş ve Tükiye’ye girişi yasaklanmıştır. Fakat ya-
zar buna rağmen muhalif tutumunu sürgün olduğu Mısır’da da sürdürmeye devam etmiştir.

Özellikle çıkardığı Sancak gazetesi bu duruma en güzel örnektir. Halbuki kendisi çıkarmış
olduğu Sancak gazetesinde ne İttihatçılara yakınız ne de Padişah ve Hilafete diyerek tarafsız
bir tutum izlediğini söyleyip yayıncılık anlayışı olarak bunu kabul ettiğini söylemiştir. Fakat
yayın içeriğini incelediğimizde objektif bir tutum görmediğimizi dile getirebiliriz. Ahmed Sa-

ib’in yazdığı eserlerin objektif olup olmadığını tartışmaya açık tutsak dahi yaşadığı dönemde
büyük savaş ve hadiselere tanıklık edip yazması tarihi önem arz etmektedir.Özellikle Gazi Ah-
met Muhtar Paşa’nın yaverliğini yapmış olması da yazarın önemini arttırmış bir diğer husus-
tur. Tarihi olayların yoğun olarak yaşandığı bu dönemlerde tarih sahnesinde aktif rol oynamış

olan Yazar eserini yazma sebebi olarak Osmanlı Rus ilişkilerini anlatan yeterli yerli kaynağın
bulunmamasını göstermektedir. Yazılmış yerli kaynakların da yabancı kaynakları yeterince
inceleyememiş olmasından ötürü tek taraflı olarak yazıldığını ifade ederek Rusça bilmesinin
bu konuyla ilgili Rus kaynakları inceleme imkanı vermesinden ötürü araştırmasının niteliğini

arttırmış olduğunu beyân etmiştir. Ahmet Saib ‘in başlıca eserleri arasında: Vak’a-i Sultan Ab-
dülaziz, Tarih-i Sultan Murad-i Hamis, Abdülhamid’in Evâil-i Saltanatı, Rehnima-yi Inkilab,

1 Gazi Ahmed Muhtar Paşa :Seksen yıllık ömrünün elli beş yılını fiilen devlete hizmet
etmekle geçiren Gazi Ahmed Muhtar Paşa her şeyden önce iyi bir asker ve kumandandı. Bunun
yanında insanî cephesi kuvvetli bir kimse olarak tanınmıştır. Askerî alandaki üstün meziyetleri
ona, döneminde sadece üç kişiye lâyık görülen gazi unvanını kazandırdı. Görev ve prensiplerini
şahsî menfaatlerinin üstünde tutan Ahmed Muhtar Paşa mert, cesur, doğru, çalışkan, modern
düşünceli ve sade yaşamayı esas alan bir karaktere sahipti.
Gazi Ahmed Muhtar Paşa çeşitli madalyalar almıştır. Nişân-ı Âlî-i İmtiyâz ve Murassa‘ Osmânî,
Murassa‘ İftihar, Rusya ve Karadağ muharebeleri madalyaları, Almanya’nın Kırmızı Kartal,
Avusturya’nın Leopold, İtalya’nın St. Lazar, Fransa’nın Légion d’Honneur, İngiltere’nin St. Ge-
orge et Michel, Yunanistan’ın St. Suver nişanlarının büyük kordonları bunların başlıcalarıdır.
Fransızca bilen Ahmed Muhtar Paşa devlet adamlığı ve askerliği yanında ilimle de meşgul ol-
muş, en çok matematik ve astronomi üzerinde çalışmıştır. Bundan dolayı kendisine “büyük
matematikçi” ve “büyük astronomi âlimi” unvanları verilmiştir. TDV İslâm Ansiklopedisi’nin 1996 yılında
İstanbul’da basılan 13. cildinde, 445-448 numaralı sayfalarda yer almıştır.

63