Page 50 - KalemYar
P. 50
Bilgi Güç Müdür ?
aynı zamanda kümülat f olarak lerlem şt r. bağlamda nternet bağlantısının ortaya çıkı- Sosyal paylaşım ağları, v k ler, bloglar ve
B lg en bas t tanımıyla özne ve B lg y kullanarak b rçok anlamda üstünlük şı 1969’da ABD Savunma Bakanlığı tarafın- ortak oluşturulan d ğer platformlarla nsan-
sağladığını fark eden nsan türü, bu b lg ler dan ARPANET adıyla oluşturulan b lg sayar- lar üret c konumunu almışlardır. Yerel, ulusal
nesne arasında kurulan l şk sonu- ve şled kler yen ver ler de kullanarak gü- lar arası ağ let ş m ne dayansa da 1980’lerde ve küresel medya yayınlarının, b reysel kulla-
cu ortaya çıkan üründür. B lg den nümüze değ n süren lerlemeler sayes nde nternet n yaygınlaşması, n hayet 1995’ten nıcıların g derek artması ve akt f olarak b lg
bahsederken aslında şlenm ş b r üstün b r tür olmayı ve bu üstünlüğü sürdür- sonra serbest bırakılarak bu yaygınlaşmanın paylaşımı yapmalarının beraber nde get rd -
mey başarab lm şlerd r. Tüm bu gel şmeler hız kazanması sağlanmıştır. Böylece endüstr ğ en büyük sıkıntılardan b r de b lg n n ‘arı’
enformasyondan söz etmektey z. ışığında b lg - genel olarak - g tg de artarak devr m sürec nden sonrak ‘endüstr sonrası’ olarak kalamadığıdır.
Dolayısıyla ham ve şlenmem ş ger- önem kazanan b r ürün hal ne gelm şt r. ter m n n yer n ‘enformasyon’ sözcüğü
Geçm şe nazaran mal yetler n düşmes le
çek enformasyon parçacıklarına almış, bu kavram d l m ze ‘B l ş m Çağı’ veya toplumun her kes m nden farklı n tel ktek
B lg evr m nasıl gerçekleşt ? ‘B lg Çağı’ olarak yerleşm şt r.
ver ; toplanan bu ver ler n şlen- kurum ve k ş ler n de nternete er ş m n n ko-
mes ne de b lg den r. Güç se n- 18. ve 19. yüzyıllarda, artık laylaşması net ces nde web ağlarında gün-
sanlık tar h nden bu yana madde, y ce artmış olan nsan nü- B lg k rlenmeye m den güne dramat k boyutlarda katlanarak
fusu ve yaşam düzey - başladı? artan b lg yığınlarına dezenformasyon ve m -
enerj ve b lg ye dayalı olarak senformasyon n tel ğ ndek ver ler/b lg ler
n n yükselmes g b se-
süreç çer s nde değ şkenl k gös- beplerle nsanların de müdah l olmaktadır. N hayet nde nterne-
term şt r. Pek gücün ht va ett ğ b lg y daha sa- 1990’lardan te ve dolayısıyla b lg ye er ş m kolaylaştığı
g b her yönüyle doğru b lg ye er ş m de b r o
b r öge olan b lg , her dönemde betl kullanarak bu yana ülke- kadar zorlaşmaktadır. B rçok nternet kulla-
üretm ş olduğu m zde çoğun-
aynı etk ye sah p olmuş mudur? B l- buhar mak ne- lukla ‘B l ş m nıcısının, b lg n n asıl kaynağına ulaşmama-
g n n gücü fade ed ş neye göre de- ler , yer altı Çağı’ olarak ad- sı, karşılaştığı lk b lg ler paylaşma kolaylığı-
na kaçması; yanlış b lg ler n daha da yaygın
ğ şm şt r? Ve n hayet nde b lg , gü- kaynaklarını landırılan sü- görülmes ne ve doğru b lg ye ulaşmanın
ver ml b r b - reçte b lg ye
nümüzde halen güç müdür? ç mde kulla- ulaşmak g t- daha da zorlaşmasına sah p olmaktadır.
nab lme g b g de daha Hang b lg güçtür?
lerlemelerle kolay b r hal al-
bugün ‘sanay mıştır. İnterne- 16. ve 17. yüzyıllarda yaşamış olan İng l z
toplumu’ ola- t n kullanılma- filozof Franc s Bacon, “B lg güçtür.” d yerek
B lg nasıl bu kadar öneml hale geld ? rak adlandırılan ya başlandığı lk lerlemen n yapı taşının b lg olduğunu fade
b r süreç ortaya dönemlerde n- etm şt r. Günümüzde b lg n n, gücün unsuru
nsan, sınırlı b yoloj k yet ler ne rağmen çıkmış oldu. İlerle- sanlar, nternet n lk oluşu değ şmemekle beraber her b lg n n
gezegen m zdek canlılar arasında ‘akıl’ meler n hızlanması aşamasını oluşturan güç olmayışı ve gücü fade eden b lg n n tü-
İsayes nde en üstün varlık konumunda- ve dünya nüfusundak Web 1.0 yoluyla etk le- rünün önem kazanmaya başladığı da b r ger-
dır. N tek m avcı ve toplayıcı toplumlar, sür- artış b r yana, bu süreçte ş ml çer k sağlayamayan, çekt r.
dürdükler lkel yaşam çer s nde de ‘akıl’ları- nsan hakları ve b reysel mül- b lg n n sadece görüntülene- Pek sadece okuryazarlık düzey ndek b r
nı kullanarak yaptıkları s lahlar aracılığıyla k yet hakları daha da bel rg nleşe- b ld ğ stat k web s teler ne er ş m b rey n b le ceb ndek telefonla türlü b lg le-
kend ler nden fiz ksel olarak daha güçlü can- rek b rçok alanda özgürlükler n daha da sağlayab l yordu. Bundan sonrak süreç- re anında ulaşab lmes , b len n daha az de-
lıların üstes nden geleb lm şlerd r. der nleşmeye başladığı toplumsal düzenle- te, lk defa 2004 yılında T m O'Re lly tarafın- ğerl olduğu ve b lg n n artık güç teşk l et-
meler sağlanmaya başlandı. dan “Web 2.0” olarak adlandırılan k nc nes l med ğ anlamına mı gel r?
Tarıma başlayarak kend ler n d ğer canlı- nternet h zmetler le nsanlar nternette
ların tehd tler , yağışlar ve afetler g b dış et- pas f görüntüley c ler olmaktan çıkıp web s -
kenlerden kısmen koruyab lecek barınaklar 20. yüzyılın sonlarına doğru b lg , b rçok teler , uygulamalar ve hatta b rb rler yle etk -
nşa eden nsanların sah p olduğu b lg ler nsanın rahatlıkla ulaşab ld ğ teor k ürünler leş m kurab len b r döneme g rm şlerd r.
formunu almaya başladı. Her ne kadar prat k
48 KALEMYÂR SAYI 2 49
